چه ساده میگیریم کار شعر راچون ابزاری برای برکشیدن خویش و غرور و راه یافتن به کوره راهی، و چه دشوار است به قلمرو حقیقی شعر رسید، انجا که راستی و زیبائی و حقیقت و عشق و ترحم به شاعران خسته و غبار آلود و مجروح خوشامد میگویند

یکشنبه، دی ۰۷، ۱۳۹۳

ساقی نامه. اسماعیل وفا یغمائی


 ساقي نامه
اسماعیل وفا یغمایی
***
 بيا ساقي آن مي كه حال آورد
به بنيان غمها زوال آورد
بيا ساقي آور سبوي كهن
پياپي بده جام خونين به من
كه از بار غم پر زخون شد دلم
به توفان خون شد نهان ساحلم
سبو ني بياور تو رطل گران
سبك كن تو با آن گران جسم و جان
بيا ساقي آن آب دوزخ سرشت
وزآن دركشانم به باغ بهشت
بيا ساقي آن آتش جاودان
كه در خون تاك است و در خم نهان
بنه بر كفم ساغري شعله ور
چو خورشيد كز آن شود شب سحر
بنه بر كفم ساغري چون فلق
كزآن بر دمد در دلم نور حق
به عهدي كه امواج زهد ريا
بتازد زخاك سيه تا سما
بيا ساقي امشب مرا شو امام
كه ميخانه مسجد شد و مهر جام
ببوسم لبت را گر امشب رواست
که مهر لبت به ز مهر ریاست
ببوسم لبت را گر امشب رواست
که معنای آن ناز شست خداست 
بهل تا فقیهان به داغ جبین
بنازند و من بر لب نازنین
که داغ است و از داغ آن بر لبم
نشان از حدیث نماز شبم 
بهل تا فقیهان به ذکر و دعا
بجویند و ما با چه؟ با بوسه ها
بیا ساقیا ساقیا ساقیا
که از عمر نبود دمی باقیا
حبابیم و بر آبهای جهان
دمی گشته پیدا وآنگه نهان
مغني بزن پرده‌اي پرده در
كزآن زير عالم بگردد زبر
بياد دليران و گردنكشان
كه رفتند تا پرده‌هاي نهان
همانانئ كه عالم بجز مشت خاك
نبد نزد آن پاك جانان پاك
همانان كه فخر مي و ساغرند
بر اين خاك از جوهري ديگرند
همانان كه با يادشان خم به جوش
درآيد، بر ايد ز ساغر خروش
همانان كه گر مانده ميخانه اي
بجا يا كه فرياد مستانه اي
به يمن دم پاك انان بود
و يا خرقه چاك آنان بود
بيا ساقي ان جام گلگون تلخ
كه دلخسته گشتم ز بغداد و بلخ
گذشت عمر و طي شد زمان و زمين
شبابست اينك به شيب و كمين
گرفته جهان از يمين و يسار
سياهست آينده ی روزگار
بمن ده كه چون خم خروشي زنم
چو پيمانه از باده جوشي زنم
فرو ريزم اندر زمين و زمان
برآرم سر از خاك تا كهكشان
زنم حلقه بر خانه ماه و مهر
برآرم دمي در حريم سپهر
ببينم كه آيا بود اين چنين
ره و شيوه تا لحظه واپسين
بپرسم ز ذرات افلاك گرد
كه ايا بود بر فلك اهل درد
و يا ما و تنهائي بيكران
زروز ازل تا ابد در جهان
برقص اي دل انگيز چالاك پاي
براور زمين و زمان را زجاي
كه فرصت زكف رفت چون برق و باد
وزين پس نيارد كسي مان به ياد
بچرخ و بيفكن به گيسو شكن
كزآن تيره، روشن شود جان من
نسيم و شب است و من و ماهتاب
تو هم همچو مه در شب من بتاب
پراكنده شو شور شو حال شو
نه رقصنده بل رقص سيال شو
چو بوي گل اندر مشامم نشين
كف الوده چون مي به جامم نشين
ز رقصت به رقص آورم مست مست
به دستم براور تو مستانه دست
سماعي دگر گونه اغاز كن
در آن بيخودي قصد پرواز كن
دو تائيم و در رقص يكتا شويم
زهم گم به هم ليك پيدا شويم
بيا ساقي ان جادوي پر فسون
درافكن از آنم به بحر جنون
كز اين زهد و اين زاهدان خسته ام
به سنگي گران دست و پا بسته‌ام
بيا ساقي از غصه خون شد دلم
به دريا بر از غربت ساحلم
به كشتي ز توفان شراعي گشا
خدا را تو سكان رها كن رها
بهل تا كه كشتي به هر جا رود
مگر تا حريم معما رود
مگر پرده از راز و رمز جهان
بر افتد شوم من هم از سر خوشان
مگر در نهايت ز طغيان تلخ
برم راه حتي به ايمان تلخ
مغني دگر پرده‌اي ساز كن
فلك را پر از شور و آواز كن
كه خورشيد كوبد به طبل رحيل
گشوده‌ست دروازه هاي سبيل
بزن نغمه اي نو كه اينك وفا
تو ساقي و آن بت تيز پا
به اقليم راز و معما شوند
نسيم و مه و موج و دريا شوند
به روح نهان جهان پانهند
قدم تا دياران رؤيا نهند
مصرع اول از حافظ است

شنبه، آذر ۲۹، ۱۳۹۳

غزل های یلدا اسماعیل وفا یغمایی



یلدای مست
شبانگهان چو به یلدای مستت آويزم
به جان عشق! زمستي دگر نپرهيزم
اگر چه از سر مستي هزار شعله‌ي مست
به نام و ننگ و به ايمان و كفر انگيزم ـ
كه هيچ راه گريزي نمانده است مرا
مگر زشب به شب گيسوي تو بگريزم ـ
كه بررخان خودافشانده اي چوروح شراب
و من ستاره ز مژگان بر آن فرو ريزم
در اين دقايق مرموز كاندرين ظلمات
ز شعر و شور و سرود و ستاره لبريزم ـ
و بر لبم شكفد ماه و گل به بوي بهار
اگر چه خود دگر از برگهاي پائيزم
ميان گيسوي اوخفته ام «وفا» و مباد
كه تا پگاه قيامت زخواب برخيزم

یلداست شب 


چندان حكايت شب زلف تو سر كنيم
تا اين شبانه را به هوايت سحر كنيم
يلداست شب، چه چاره مگر در طريق عشق
با ياد دوست قصه خود مستمر كنيم
خنديد مدعي كه به قيد توأيم ليك
با بال عشق هفت فلك زير پر كنيم
در خلوتيم و سر به گريبان و روز و شب
در اشك خويش در دل توفان سفر كنيم
عمري نياز آه ز دلها به لب رساند
جانم به لب رسيد! طريقت دگر كنيم
آهي بر آوريم بر اين خاك بي نياز
وين ابر غم به شعله آن پر شرر كنيم
با مدعي حكايت اخلاص سر مكن
تا كي حديث سرو سهي با تبر كنيم
در گوش من روايت دوزخ مخوان«وفا»
ما با سرشك خويش از آتش گذر كنيم

دوشنبه، آذر ۱۷، ۱۳۹۳

درمیخانه। اسماعیل وفا یغمایی

برای ایرج شکری
خمها همه در جوش و خروشند ز مستی
حافظ

***
می گویند:شاید رطل ما به پایان رسیده باشد
وجام ما تهی
اما خمخانه ها در جوش و خروشند
ساقیان چالاک دست در کار
پیر مغان هوشیار
و انگورستانها چون زنان بار گرفته
به رضایت در زیر بار آفتاب شیر مست ایران شکم داده اند
و بدینگونه رطلها سرشار، و جامها لبریز
و دستان با سرود مستان
به اهتزاز در می آیند
در آنزمان که در دود اسپند و کندر
و سرود مردم میکده ها باز گشوده می شوند
که پیش از آن زنجیرها را گشوده و محتسب را به بند کشیده اند
***
می بینیم و می گوئیم
چون دو سنگ آسیای گران
زمین و آسمان غربت چندان بر فراز و فرودمان چرخید
که موی و ابروی و رویمان را
چون دامان آبرویمان به سپیدی آراست
و خطوط شکسته پیشانیمان
دفتر حکایتهای نانوشته سی ساله زمستانها شد
به بهار اما شک نکردیم
نه شک کردیم ونه پشت کردیم و نه خیانت
که این مردم و میهن جاودانه
بهاران خود را به روئیدن فرمان خواهند داد
و بر ساقها و ساقه های نیرومند خود
خواهند روئید و به گل خواهند نشست
نیرومند تر از تبرها و تبرداران
***
می بینیم
در چشم انداز
مردمی را که میرویند و می رویانند
در ژرفای تاریکی و سرما وستم
آتشی را و آفتابی را و انقلابی را
که گرمتر و پاکیزه تر و خردمندتر
از آتش وآفتاب و انقلاب ما خواهد بود
سهم ما
ایستادن بود که ایستادیم و ایستاده ایم
از آغاز تا پایان
اگر چه چون درختی به ناچار به سفر رفته
در خم کوهستانی غریب
و تنها درزیرشلاق سوزها و صاعقه ها
نگاهبان وسرود خوان اندوه جنگلهای آتش گرفته میهن خویش
بی آنکه نگران سرودهای ستایشگران باشیم
پس به طاق ابرو و آبروی آیندگان
جام بر هم کوبیم
که خمخانه ها در جوش و خروشند
ساقیان چالاک دست در کار
پیر مغان هوشیار
و انگورستانها پر بار

بیست و شش ژانویه دو هزار و شش میلادی

****************

دوشنبه، آذر ۰۳، ۱۳۹۳

زمزمه ای بر گور ساعدی اسماعیل وفا یغمائی



زمزمه ای بر گور ساعدی
اسماعیل وفا یغمائی
------------------------

نه با هفت سالگان
و هفتصد سالگان
یا هفتهزار سالگان،
که با تمام زمان
به خواب اندری
و همسفری!،
به خواب اندر
و همسفر با تمام هستی و نیستی،
بی هیچ اندوهی
یا آرزوئی
و آنهمه دغدغه و انتظار
در پشت پیشانی دردناک و چشمان نگرانت
وجدا ازجهان و آد میانی!
که ابتذال وحقارتشان
و کوتاهی پیشانی ودرازای زبانهای فرسوده ی فرزانگانشان!
بیش از دشنه های زهرناک و درشت ستم
ترا می آزرد و می کشت،
و این چنین تا یاری مان کنی
و از بیشه زار نمناک خاکستر به آفتابمان کشانی
بر هر سطر و هر صفحه
خود را کشتی و بر صلیب کشیدی
تا بدینجا که بر خاک افتادی و آرمیدی،
و دریغا
دریغاکه دشمنانت
بیش از دوستانت مقام ترا می شناختند
که این چنین قاطع
کمر به زندان و زنجیر و قتل تو بر بستند!



مزار تو نیست اینجا
اینجا مزار تو نیست !
من این را نمی گویم
که زمین این را به من می گوید
زمین چرخان گمشده در میان کهکشانهای بی نام،
که در زیر این سنگ تاریک
با دسته گلهای غماورش
خاک در گوارشی بیست ساله
هم گوشت ترا مکیده
وهم استخوان ترا مزیده،
و باز نیافته است
نه لبخند ترا
نه آنچه را که از نگاه تو می تراوید
نه ابرهائی را که در جمجمه ات رویا می باریدند
ونه طنین کلام پارسی ترکفام ترا.


مزار تو نیست اینجا
اینجا مزار تو نیست
که در زیر این سنگ تاریک
با دسته گلهای غماورش
زمین، قلب سرد ترا باز یافت
اما نه ضربانهایش را،
دستهای ترا باز یافت
اما نه شعور زنده انگشتانت را،
بر سنگ گور تو بیهوده خطابه می خوانیم
در زیر این سنگ
و در حفره زیر آن
تهی است این تابوت،
واین گور سرد
تنها نشانگاه مردی مهربان و غمگین است
که می دانست دانستن
سفر به سرزمین ممنوع و ماجرای تنهائی ست
و نوشتن آنچه که دانسته ای
به امضای حکمی منتهی خواهد شد
که نه تنها ابلیس
بل خدا و انسان نیزبر آن مهر نهاده اند
که نه تنها گاه آدمیان
نوکردن ایمان کهنه را
بل خدایان نیز
طلوع خدائی فرا سوی قد و قامت خود رابر نمی تابند
وتو
سفر کردی و نوشتی و ...

****
به سنگ گور تو نمی نگرم
تا ترا باز جویم
به آسمان می نگرم که روشن است
و به مردمان،
آنانکه اندک اندک خطوط پیشانی شان
از ابروانشان
و از قرنهای غبار آلود فاصله می گیرد
آنانکه پس از این همه گفتار
اندکی سکوت می آموزند
تا ترا بیاموزند...
دوم آذر1385
بیستمین سالگرد درگذشت ساعدی
پرلاشز. پاریس

یکشنبه، آبان ۲۵، ۱۳۹۳

بعد از این شبانه ها. اسماعیل وفا



بعد از این شبانه ها وبرای آن صبح 
اسماعیل وفا یغمائی
***
بعد از این شبانه ها ،کاندرآن نشانه ها
نقش زد به ابر و باد،چرم تازیانه ها
میرسد سپیده ای،کز ستاره پرشود
بر فراز شاخه ها،بازآشیانه ها
***
وه! از آن سحر که باز،شادمانه پرکشند
بعد سالها خزان،مرغکان به خانه ها
بالها گشوده در،آفتاب صبحدم
سینه ها لبالب از،عطر رازیانه ها
***
- کیست این و چیست آن؟چیست این و کیست آن؟
سبز و زرد و ارغوان، چیست این نشانه ها؟
نغمه و نوای کیست ارغوانی و کبود
کو چو قوسی از قزح می زند کمانه ها؟
- قوقولیقوقو! منم مژده بخش صبحگاه
بعد سالها سکوت، برفراز خانه ها
***
- در میان کشتزار، این سرود گرم کیست؟
پاکتر زژاله ها، گرم چون فسانه ها
- بغبغو بغو منم! آن کبوتر سپید
سرخوشم که مزرعه پرشده زدانه ها
***
- از کجاست عطر نان ؟ این کران و آن کران؟
میرسد زدشتها ، یا میان خانه ها؟
- هان تنور پیر زن شد دوباره شعله زن
بعد سالها ببین، گرمی زبانه ها
***

- کیست در کنار جوی، آن نگار ماهروی؟
کافکنیده گیسوان، بر حریر شانه ها؟
- او عروس روستاست، دیگر از غمان رهاست
درنگاه او نگر، سبزی ترانه ها
***
ای درشکه ران پیر! چیست اینکه می بری؟
کز لبت فرو چکد شعر عاشقانه ها
- خرمنی ز نسترن، کوهی از گل و سمن
میبرم به شهرها، بهر حجله خانه ها
***
- این نوای شاد چیست؟ شادتر زبانگ دف!
تار و عود و بربط است، چنگ یا چغانه ها؟
- نیست غیر نغمه ی فتح کار و کارگر
در میان شهرهاست، سوت کارخانه ها
***
- بر درخت سالخورد،[ آنکه سال پیش مرد]
ارغوانی و سپید چیست آن جوانه ها؟
- مرگ مرد و زندگی، زنده شد به بوی عشق
زنده گشته ام من از رویش جوانه ها
***
تق و تق و تق و تق! کیست این؟ صدای چیست؟
کافکنیده نغمه در، گوشه ها کرانه ها
- سکه ساز بختم و شادیانه گرم کار
میزنم بنام خلق سکه در خزانه ها
***
آن عموی پیر کیست؟[ بر فراز تخته سنگ]
کز دو چشم خسته اش اشکها روانه ها
آن منم که می زنم نقش شعری از امید
در ختام دفتر تیره ی شبانه ها

چهارشنبه، آبان ۲۱، ۱۳۹۳

ز بهر ما زخدا دشنه ای بر آوردند.اسماعیل وفا یغمائی(تازه)

به شیرزنی از شیرزنان ستوده ایران ،آنانکه مردی در رکابشان مردانگی آموزد
به نسرین ستوده.
تمام گشت مرا روز و، شب تمام نشد
شنیده بانگ خروسان ز پشت بام نشد
صدای غرش تکبیر گرچه آمد و رفت
کسی که پخته ی تاریخ بود، خام نشد
ز تیغ «مهلب» و داس «قتیبه»، تا «داعش»
ز بهر هرکه،چنین بانگ، غیر دام نشد
ز بهر ما ، زخدا دشنه ای بر آوردند
که برکشیده شد و هیچ در نیام نشد
بریخت خون تن وجان ما به نطع قرون
جنایتی که الی نسل ما تمام نشد
به جهل خلق مر این دشنه تیز و خون خواص
مگر روانه ز نادانی عوام نشد
دریچه ای که گشودند رو به نور نبود
طلوع وحشت و جز ظلمت ظلام نشد
کسوف مهر وخسوف محبت ورافت
نه یک دو قرن،مگر،جز علی الدوام نشد
ندای حریت آمد!فریب بود ! فریب
وزین فریب هر آن حر، مگر غلام نشد
نه داعش است به کشتن! گذر کن از داعش
سفیه آنکه الی مکتب و مرام نشد
سفیه آنکه از این کوره راه خون آجین
روانه تا تپش قلب این نظام نشد
(وفا) اگر چه دراز است راه خون آجین
کدام راه که او عاقبت تمام نشد!
دوازده نوامبر 2014 میلادی 
---------------------------------------------------------
یزید پسر مهلب 
از سرداران عرب در زمان امویان بود که برای مدتی امیر ولایت خراسان بود. از اعمال معروفش کشتار مردم گرگان، آسیاب‌گردانیدن به خون ایشان و آرد کردن گندم به آن و خوردن نانش در جریان جنگ با فرخان بزرگ است.[۱] او سرانجام از فرخان شکست خورد و در بازگشت به عراق به زندان افتاد.[۲]

قتيبة بن مسلم باهلي